ภาวะฮอร์โมนการเจริญเติบโตบกพร่องคืออะไร และส่งผลอย่างไรกับลูกน้อยบ้าง วันนี้เราจะมาหาคำตอบรวมถึงวิธีการดูแลและป้องกันค่ะ
ฮอร์โมนการเจริญเติบโต หรือโกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) คือฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่ถูกสร้างจากต่อมใต้สมองเป็นฮอร์โมนที่มีความจำเป็นต่อเด็ก เนื่องจากมีผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและกระดูกให้เจริญเติบโตสมวัย หากเด็กคนไหนขาดฮอร์โมนตัวนี้ จะทำให้เป็นเด็กตัวเตี้ยแคระแกนค่ะ โกรทฮอร์โมนในผู้ใหญ่ก็มีความจำเป็นเช่นกัน เพื่อช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื่อ กล้ามเนื้อ กระดูก ลดความเสี่ยงการเกิดโรค ชะลอความแก่ก่อนวัยอันควร เป็นต้น ซึ่งปริมาณของโกรทฮอร์โมนในร่างกายของแต่ละคนจะแตกต่งกันออกไป ตามกิจกรรม การดำเนินชีวิตในแต่ละวัน ช่วงอายุที่แตกต่างกัน ฯลฯ
สาเหตุภาวะฮอร์โมนการเจริญเติบโตบกพร่อง ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด ซึ่งอาจเกิดจากการทำการที่ผิดปกติของต่อมใต้สมอง หรือการพัฒนาการของร่างกาย ศีรษะหรือรูปหน้าที่ผิดปกติ เป็นต้น ลักษณอาการของเด็กที่มีภาวะฮอร์โมนการเจริญเติบโตบกพร่อง ซึ่งจะเห็นได้ชัดในเด็กอายุ 2-3 ปี โดยจะมีลักษณะอาการ ได้แก่ เด็กจะตัวเตี้ยกว่าเด็กๆ ในวัยเดียวกัน หรือต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน หรือส่วนสูงหยุดคงที่ ลักษณะมือและเท้าจะดูอ้วน เมื่อเทียบกับร่างกาย หน้าจะดูเด็กกว่าอายุจริง หรือเมื่อเทียบกับเด็กๆในวัยเดียวกัน เด็กจะเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นช้า หรือบางทีอาจไม่เข้าสู่วัยรุ่นเลย เป็นต้น
การรักษาภาวะฮอร์โมนการเจริญเติบโตบกพร่อง
เด็กที่ป่วยจะได้รับการฉีดโกรทฮอร์โมนชนิดสังเคราะห์ทุกๆ วัน เพื่อช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตให้เป็นปกติ และจะต้องฉีดตลอดระยะเวลาการรักษา ซึ่งอาจจะนานถึง 2-3 ปี และต้องติดตามประเมินผลการตอบสนองต่อการรักษาของร่างกายอย่างต่อเนื่อง ในการรักษานี้อาจมีผลข้างเคียงทั้งในระยะสั้นและระยะยาวได้ เช่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดตามข้อต่อ ระดับน้ำตาลในเลือดสูง และอาการบวมน้ำค่ะ
การป้องกันภาวะฮอร์โมนการเจริญเติบโตบกพร่อง
การป้องกันนั้นเป็นไปได้ยาก เนื่องจากไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด ดังนั้น สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรกระทำ คือการสังเกตการเจริญเติบโตของลูกให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานสมวัย หากพบความผิดปกติหรือมีข้อสงสัยควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยที่ถูกต้องต่อไปค่ะ นอกจากนี้ คุณพ่อคุณแม่สามารถเพิ่มโกรทฮอร์โมนในร่างกายด้วยวิธีธรรมชาติ โดยการรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ไข่แดง ปลา เนื้อแดง ฯลฯ อาหารปลอดสารเคมียาฆ่าแมลงหรือการตัดแต่งพันธุกรรม การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ดื่มน้ำสะอาดมากๆ และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อเสริมสร้างการเจริญเติบโตของลูกน้อยให่เหมาะสมตามวัย