Seizure from high fever in children

การดูแลเด็กแรกเกิด สำหรับพ่อแม่มือใหม่ : โรคชักจากไข้สูงในเด็ก

เมื่อลูกของคุณพ่อคุณแม่มีอาการชัก คุณพ่อคุณแม่มักเกิดอาการตกใจ ว่าลูกเป็นอะไร ทำอะไรไม่ถูก ซึ่งอาการชักจะเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ แต่การแสดงอาการของการชักในเด็กจะเหมือนกัน คือ ตัวเด็กจะสั่น มือจะกำแน่น เท้าก็จะเกร็งและเหยียด กัดฟัด ตาจะเหลือกขึ้นข้างบน เด็กบางรายก็มีอาการน้ำลายฟูมปาก หายใจเร็ว และอาจมีปัสสาวะเล็ดหรืออุจจาระไหลไม่รู้ตัว ในขณะชักเด็กจะไม่รู้สึกตัว ส่วนมากจะชักอย่างรวดเร็ว จะชักอยู่ไม่นานก็จะหยุด แล้วพอนอนแล้วตื่นก็จะขึ้นมาส่งเสียงพูดคุยได้

อาการชักที่มากจากเป็นไข้สูง

sick child with thermometer

อาการชักที่มาจากที่เด็กเป็นไข้สูง อาการดังกล่าวจะพบมากในเด็กที่มีช่วงอายุ 6 เดือน – 6 ปี และจะพบบ่อยมากที่สุดในเด็กผู้ชายที่มีอายุ 1 ปี1/2 – 3 ปี และส่วนมากก็จะพบได้กับครอบครัวที่มีประวัติการชักเช่นกัน

วิธีการดูแลเด็กที่มีอาการชัก

เด็กที่มีอาการชัก สังเกตได้ว่าจะชักตอนที่อุณหภูมิในร่างกายสูงขึ้นถึง 40o ถ้าหากลูกไม่สบายคุณพ่อคุณแม่ หรือพี่เลี้ยง ควรหมั่นเช็ดตัว และอีกคำแนะนำที่สำคัญ เด็กที่มีอาการชักควรต้องอยู่ในความดูแลของแพทย์เป็นพิเศษ ถึงแม้เด็กที่ฟื้นเป็นปกติดีแล้ว ก็ยังควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ เพราะเด็กที่มีอาการชักบ่อย อาจส่งผลให้เกิดเป็นโรคลมบ้าหมูได้ในตอนโต

ถ้าแพทย์แน่ใจว่าชักจากไข้สูงก็จะให้ยาป้องกันไม่ให้ชัก โดยจะให้รับประทานตั้งแต่เด็กเริ่มตัวรุมๆ เพราะวันต่อๆไปไข้จะขึ้นแน่ พอเด็กทุเลาก็จะหยุดได้

บางรายแพทย์ตรวจพบคลื่นสมองผิดปกติ ก็ให้ยารับประทานทุกวันทั้งที่ไม่มีไข้ ก็ได้ยาลดไข้กับยากันชักซึ่งต้องมีประจำบ้านไว้ กว่ายาลดไข้จะออกฤทธ์ใช้เวลาร่วม 15 นาที ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ต้องช่วยกันเช็ดตัวลูกให้ไข้ลงใน 15 นาที ต่อไปยาจะช่วยคุมอาการไข้ไว้ 3-4 ชั่วโมง หรืออาจนานกว่านั้น

ข้อควรปฎิบัติเมื่อลูกชัก ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าก่อน เพราะเด็กชักไม่เกิน 5 – 10 นาที ก่อนจะไปพบแพทย์ เด็กมักหยุดชักและหลับปุ๋ยไปแล้วเว้นแต่คุณอยู่ใกล้โรงพยาบาลหรือคลินิกแพทย์ ควรพาลูกไปทันที

อาการชักในเด็กที่ควรระวัง

  • ชักแต่ละครั้งนานเกิน 20 นาที ควรรีบปฐมพยาบาลและนำไปพบแพทย์ทันที เพราะการชักที่เกิดจากไข้ขึ้นสูงอย่างมากเพียงแค่ 5 นาทีก็จะทุเลา
  • ชักเมื่อไม่มีไข้ ถ้าคลำตัวลูกดูไม่ร้อน วัดปรอทดูก็ไม่มีไข้ แสดงว่าการชักไม่ได้เกิดจากไข้ แต่เกิดจากสาเหตุอื่น เช่น ลมบ้าหมู คุณพ่อคุณแม่ควรรีบพาลูกน้อยไปพบแพทย์โดยในทันทีเพื่อทำการตรวจหาสาเหตุและทำการรักษา เพราะถ้าปล่อยทิ้งไว้ จะอาจส่งผลต่อสติปัญญาและการเล่าเรียนชักกระตุกช้างเดียว หรือชักปากเบี้ยวข้างเดียว ควรรีบพบแพทย์โดยด่วนการชักจากไข้สูงมักจะชักทั้งตัวมากกว่า
  • การมีไข้แสดงว่าร่างกายต่อต้านสู้เชื้อโรคได้ ส่วนมากไข้จะไม่ทำอันตรายเด็ก เว้นในเด็กกลุ่มหนึ่ง ถ้าตัวร้อนจัดจะเกิดอาการชักจากไข้สูงที่เรียกว่า “Febrile Convuldion” ซึ่งถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้

พ่อแม่ช่วยได้

  • เปิดผ้าที่ห่อคลุมตัวเด็กออก พร้อมกับถอดเสื้อผ้าออก
  • ระวังไม่ให้เด็กสำลักในขณะชัก โดยให้ลูกนอนตะแคง ถ้ามีเสมหะก็เช็ดออกจากปากอย่าใส่นิ้วมือหรือสิ่งใดเข้าไปในปากเด็ก
  • ถ้าเด็กมีไข้สูง รีบเช็ดตัวด้วยน้ำธรรมดา เช็ดตามผิวหนังบริเวณขัอพับ หลังและอก ถูแรงๆ ที่แขนและขา เพื่อช่วยให้ความร้อนในร่างกายระเหยออก
  • อย่าห้อมล้มเด็กเพียง 2 คน ก็พอดูแลเด็กได้ เมื่อไข้ลดแล้วให้ผ้าเช็ดตัวหรือผ้าป่านบางๆ คลุมตัวลูก