หอบหืดในเด็ก

โรคหอบหืดในเด็ก

โรคหอบหืดในเด็ก (Asthma)
โรคหอบหืด คืออาการแพ้ชนิดหนึ่งที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของทางเดินหายใจ เนื่องจากหลอดลมมีการตอบสนองต่อสิ่งที่มากระตุ้นมากกว่าภาวะปกติ ทำให้หลอดลมหดเกร็ง บวมและมีการสร้างเสมหะมากขึ้น ส่งผลให้ทางเดินหายใจตีบแคบลงค่ะ อาการของโรคหอบหืดในเด็กส่วนใหญ่ มักพบว่ามีทั้งการไอ เสมหะมาก หายใจมีเสียงวี้ด แน่นหน้าอก เหนื่อยหอบ และหายใจลำบาก โดยเฉพาะเวลาออกกำลังกาย หรือเวลากลางคืน

ความรุนแรงของหอบหืด

  • ระยะเริ่มต้น เด็กเริ่มมีอาการไอ หายใจมีเสียงวี้ด แต่ยังเล่นซนได้ตามปกติ และทานอาหารได้ตามปกติ
  • ระยะปานกลาง เริ่มมีการตื่นในเวลากลางคืนบ่อยๆ วิ่งเล่นซนไม่ค่อยได้ ขณะเล่นมักไอหรือมีเสียงวี้ดไปด้วย
  • ระยะรุนแรง พบว่าเด็กมีอาการกระสับกระส่ายจนไม่สามารถนอนได้ วิ่งเล่นซนไม่ได้ เหนื่อยหอบจนพูดหรือกินอาหารไม่ได้ หรือรอบริมฝีปากเป็นสีเขียว

สาเหตุของโรคหอบหืด
โรคหอบหืด เกิดได้จากกรรมพันธุ์ โดยพบว่าถ้าผู้ป่วยมีประวัติภูมิแพ้หรือโรคหอบหืดในครอบครัว โอกาสที่จะเป็นโรคจะมีมากขึ้นค่ะ และสิ่งกระตุ้นต่างๆ มักเป็นสารที่ก่อภูมิแพ้ โดยการหายใจเข้าไป อาหาร หรือยาที่รับประทาน เช่น ฝุ่นละออง ไรที่เกาะตามที่นอน เกสรดอกไม้ สารเคมี ควันบุหรี่ ขนสัตว์เลี้ยง อาหารบ้างชนิด ฯลฯ ในเด็กเล็กๆ ที่อายุ 1 – 2 ปีนั้น โรคหอบหืดมักเกิดตามหลังอาการหวัด ซึ่งเป็นการติดเชื้อไวรัส และไม่เกี่ยวกับภูมิแพ้ค่ะ

การดูแลโรคหอบหืดในเด็กหรือในกรณีที่อาการกำเริบ โดยสามารถปฏิบัติได้ดังนี้

  • หลีกเลี่ยงสารกระตุ้นที่ทำให้เกิดการแพ้ เช่น ฝุ่นละออง ควันบุหรี่ เป็นต้น
  • ดูแลรักษาความสะอาดห้องนอน ของใช้ลูกเป็นประจำ เพื่อลดสารที่ก่อให้เกิดการแพ้
  • ถ้ามีอาการหอบช่วงที่กำลังวิ่งเล่น หรือมีอาการเหนื่อยให้หยุดพักทันที
  • ออกกำลังกายเป็นประจำ และกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำอุ่นๆมาๆ
  • เมื่อเริ่มมีอาการ ควรใช้ยาที่แพทย์สั่งไว้ทันทีตามคำแนะนำ
  • เข้ารับการตรวจติดตามรักษาอย่างต่อเนื่อง และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์

การรักษาโรคหอบหืด โดยการใช้ยาจะแบ่งเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆได้แก่

  • ยาขยายหลอดลม เพื่อบรรเทาอาการเมื่อลูกของคุณไอหรือหายใจมีเสียงวี้ด ซึ่งมีทั้งแบบ พ่น กิน ฉีด เป็นชนิดออกฤทธิ์เร็ว โดยเด็กที่มีอายุน้อยแพทย์อาจใช้อุปกรณ์สูดดมยาพ่นพร้อมใช้ spacer หรือ spacer และหน้ากาก ยกเว้นเด็กที่ไม่ยอมพ่นยา อาจใช้ยารับประทานได้
  • ยาควบคุมอาการ ลดการอักเสบของหลอดลม เป็นยาต้านการอักเสบ เพื่อป้องกันไม่ให้โรครุนแรงขึ้น โดยออกฤทธิ์ลดการอักเสบและลดความไวของหลอดลม มีทั้งแบบพ่น กิน ฉีด ซึ่งแบบพ่นจะให้ความปลอดภัยสูงกว่า เนื่องจากประมาณยาที่ใช้ในการพ่นมีขนาดต่ำ ยาพ่นไปที่หลอดลมโดยตรง
  • ยาป้องกัน เป็นยาช่วยป้องกันเยื่อบุหลอดลมไม่ให้เกิดอาการหดเกร็งได้ง่าย เวลากระทบกับสิ่งกระตุ้น การใช้ยาป้องกันต้องใช้สม่ำเสมอทุกวัน ถึงแม้เด็กจะมีอาการปกติแล้วก็ตาม ถ้าอาการหอบหืดควบคุมได้ดีแพทย์จะพิจารณาลดปริมาณยาลงค่ะ

โรคหอบหืดเป็นโรคเรื้อรังที่สามารถหายได้ค่ะ ถ้ามีดูแลรักษาและควบคุมอาการของโรคได้ดี เมื่ออายุมากขึ้นจะมีอาการน้อยลงหรือไม่มีอาการหอบหืด แต่ในเด็กที่มีอาการแพ้มากๆ หรือไม่มีการรักษาอย่างต่อเนื่อง ก็จะส่งผลให้มีโอกาสหายน้อยลงและมีแนวโน้มจะเป็นหอบหืดเรื้อรังจนเติบโตเป็นผู้ใหญ่ได้่ะ ดังนั้น หารคุณแม่สงสัยว่าลูกอาจเป็นโรคหอบหืด ควรพาลูกไปพบแพทย์เพื่อตรวจและทำการรักษาต่อไป